Cách điều trị liệt nửa người bên trái: Phục hồi đúng cách – hạn chế biến chứng!

Liệt nửa người bên trái là một trong những di chứng nặng nề thường gặp sau tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não hoặc tổn thương hệ thần kinh trung ương. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng vận động mà còn gây suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh phụ thuộc nhiều vào người thân. Vậy cách điều trị liệt nửa người bên trái như thế nào là hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.

Liệt nửa người bên trái là tình trạng như thế nào?

Liệt nửa người bên trái là tình trạng mất hoặc suy giảm vận động và cảm giác ở toàn bộ tay, chân và nửa thân bên trái cơ thể. Nguyên nhân chủ yếu là do tổn thương bán cầu não phải, nơi kiểm soát vận động cho nửa thân trái.

Người bệnh có thể gặp các biểu hiện như:

• Tay chân bên trái yếu dần hoặc không cử động được
• Đi lại khó khăn, dáng đi kéo lê
• Cứng cơ, co rút khớp
• Giảm hoặc mất cảm giác đau, nóng – lạnh
• Khó khăn trong sinh hoạt cá nhân hằng ngày

Nếu không được điều trị kịp thời, liệt nửa người bên trái có thể để lại di chứng vĩnh viễn, thậm chí gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Vì sao cần điều trị liệt nửa người bên trái càng sớm càng tốt?

Nhiều gia đình có tâm lý chờ đợi “hồi phục tự nhiên”, tuy nhiên điều này là sai lầm nghiêm trọng. Việc chậm trễ điều trị có thể dẫn đến:

• Não bộ có “cửa sổ vàng” để phục hồi: Não bộ hồi phục nhanh là 3 – 6 tháng đầu; điều trị sớm thì đường dẫn truyền thần kinh mới được hình thành, vận động tay chân bên trái phục hồi nhanh hơn, giảm nguy cơ liệt vĩnh viễn.
• Ngăn ngừa cứng khớp, teo cơ và co rút gân: Khi tay chân bên trái bị liệt thì cơ bắp nhanh chóng teo nhỏ, yếu dần, khớp bị cứng, co rút,… nên điều trị sớm giúp duy trì tầm vận động, giữ cơ và khớp linh hoạt.
• Hạn chế các biến chứng nguy hiểm: Người bị liệt nửa người bên trái nếu nằm lâu, ít vận động dễ gặp loét tì đè, viêm phổi ứ đọng, nhiễm trùng đường tiết niệu,… nên chữa sớm sẽ hạn chế được biến chứng.
• Rút ngắn thời gian phục hồi, giảm gánh nặng chăm sóc: Người bệnh được điều trị sớm thường phục hồi nhanh hơn, sớm tự đi lại, sinh hoạt cá nhân, giảm phụ thuộc vào người thân.
• Tăng hiệu quả của các phương pháp phục hồi chức năng: Các biện pháp như vật lý trị liệu, hoạt động trị liệu, châm cứu, xoa bóp bấm huyệt khi áp dụng sớm, lúc cơ – khớp – thần kinh chưa bị tổn thương thứ phát sẽ mang lại hiệu quả cao.

Cách điều trị liệt nửa người bên trái hiệu quả hiện nay

Điều trị liệt nửa người bên trái là quá trình lâu dài, đòi hỏi can thiệp đúng giai đoạn – đúng phương pháp – kiên trì, nhằm phục hồi vận động và hạn chế tối đa biến chứng. Hiện nay, y học áp dụng mô hình điều trị đa mô thức, kết hợp giữa y học hiện đại, phục hồi chức năng và các phương pháp hỗ trợ.

1. Điều trị nguyên nhân và ổn định bệnh lý nền

Ở giai đoạn đầu, đặc biệt với người bị liệt nửa người bên trái sau tai biến, mục tiêu chính là ngăn tổn thương não tiến triển thêm. Đây là nền tảng quan trọng để các bước phục hồi sau đạt hiệu quả.

• Ổn định huyết áp, đường huyết, mỡ máu
• Dùng thuốc chống đông, chống kết tập tiểu cầu (theo chỉ định)
• Điều trị các bệnh nền: tim mạch, đái tháo đường, rối loạn lipid máu
• Theo dõi sát nguy cơ tái phát đột quỵ

2. Phục hồi chức năng cho người bị liệt nửa người bên trái

• Vật lý trị liệu chuyên sâu: Vật lý trị liệu giúp khôi phục khả năng vận động thô của tay, chân bên trái như tập vận động thụ động, tập vận động chủ động – có trợ giúp, kéo giãn cơ, tập tầm vận động khớp, tập đứng, tập thăng bằng, tập đi với khung hỗ trợ giúp hạn chế teo cơ, cứng khớp, tạo tiền đề cho phục hồi đi lại.
• Hoạt động trị liệu: Hoạt động trị liệu tập trung vào vận động tinh và sinh hoạt hằng ngày như tập cầm nắm, xoay cổ tay, vận động ngón tay, tập các kỹ năng tự chăm sóc,… giúp người bệnh giảm phụ thuộc, nâng cao chất lượng sống.

3. Điều trị liệt nửa người bên trái bằng Đông y

Đông y đóng vai trò quan trọng trong phục hồi chức năng sau tai biến, đặc biệt khi kết hợp với y học hiện đại. Phương pháp này an toàn, ít tác dụng phụ, phù hợp với người cao tuổi.

• Châm cứu – điện châm: Kích thích huyệt đạo, tăng dẫn truyền thần kinh; cải thiện lưu thông máu đến chi liệt và giảm co cứng cơ, cải thiện vận động.
• Xoa bóp – bấm huyệt: Làm mềm cơ, giảm đau nhức, hỗ trợ lưu thông khí huyết và giúp người bệnh dễ dàng tập luyện hơn.

4. Điều trị bằng thuốc hỗ trợ

Trong một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc hỗ trợ điều trị nhằm thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, thuốc chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế phục hồi chức năng và phải dùng đúng chỉ định.

Một số nhóm thuốc phổ biến thường được chỉ định sử dụng là:

• Thuốc giãn cơ, giảm co cứng
• Thuốc tăng dẫn truyền thần kinh
• Vitamin nhóm B, thuốc bổ não
• Thuốc cải thiện tuần hoàn não

5. Ứng dụng thiết bị và công nghệ hỗ trợ phục hồi

Hiện nay, nhiều cơ sở y tế áp dụng các loại thiết bị hiện đại vào điều trị như Máy kích thích điện thần kinh – cơ (NMES), máy tập vận động thụ động, dụng cụ chỉnh hình, nẹp tay chân, khung tập đi, gậy hỗ trợ,… giúp người bệnh tập đúng kỹ thuật, tăng hiệu quả phục hồi.

6. Chăm sóc và tập luyện tại nhà đúng cách

Song song điều trị tại cơ sở y tế, chăm sóc tại nhà giữ vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi đối với những người bị liệt nửa người bên trái:

• Thay đổi tư thế thường xuyên, tránh loét tì đè
• Kê cao tay chân bên trái khi nằm/ngồi
• Tập luyện hằng ngày theo hướng dẫn chuyên viên
• Dinh dưỡng đầy đủ: tăng đạm, vitamin, hạn chế muối – mỡ

Một số lưu ý khi điều trị liệt nửa người bên trái

Để đảm bảo việc can thiệp các cách điều trị liệt nửa người bên trái đạt được hiệu quả nhanh chóng, chính xác thì dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà bạn cần lưu ý:

• Can thiệp sớm, không chờ hồi phục tự nhiên: Điều trị càng sớm (đặc biệt trong 3 – 6 tháng đầu) thì khả năng phục hồi vận động càng cao.
• Phục hồi chức năng là yếu tố then chốt: Thuốc chỉ có tác dụng hỗ trợ, người bệnh cần tập vật lý trị liệu và hoạt động trị liệu đều đặn, đúng kỹ thuật.
• Tập luyện đúng mức, tránh quá sức: Không nên tập quá nặng hoặc ép vận động khi cơ – khớp còn yếu, dễ gây đau và tổn thương thêm.
• Kết hợp đa phương pháp điều trị: Nên phối hợp y học hiện đại, phục hồi chức năng và các phương pháp hỗ trợ như châm cứu, xoa bóp bấm huyệt để đạt hiệu quả tốt hơn.
• Theo dõi và phòng ngừa biến chứng: Thay đổi tư thế thường xuyên để tránh loét tì đè; chú ý dấu hiệu viêm phổi, nhiễm trùng tiết niệu, co rút khớp.
• Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Không tự ý dùng thuốc, ngưng điều trị hoặc áp dụng mẹo dân gian chưa được kiểm chứng.
• Chăm sóc dinh dưỡng và tinh thần: Bổ sung đủ chất, hạn chế muối – mỡ; động viên tinh thần giúp người bệnh kiên trì tập luyện.

Trên đây là những thông tin chia sẻ cụ thể về các cách điều trị liệt nửa người bên trái hiệu quả, an toàn được chuyên gia đánh giá cao và áp dụng phổ biến trong phục hồi chức năng. Hy vọng những thông tin trên đã giúp ích cho mọi người và chủ động hơn trong chữa bệnh. Liên hệ ngay hotline 0222 730 2022 nếu bạn có thắc mắc bệnh lý cần chuyên gia hỗ trợ giải đáp nhanh chóng, chính xác.